عذاب قوم نوح (قرآن)یکی از اقوامی که به عذاب شدید الهی مبتلا شدند قوم نوح علیه‌السلام بود. در این مقاله آیات مرتبط با عذاب قوم حضرت نوح علیه‌السلام معرفی می‌شوند. فهرست مندرجات۱.۱ - عبرت‌آموز بودن ۱.۲ - شگفت‌انگیز بودن ۱.۳ - عذاب بعد از مهلت ۱.۴ - عادلانه بودن ۱.۵ - سخت بودن ۲ - ناتوانی قوم نوح ۳ - عذاب استیصال قوم نوح ۴ - درخواست عذاب قوم نوح ۵ - تردید در عذاب الهی ۶ - درخواست عذاب کافران ۷ - درخواست عذاب ظالمان ۸ - عوامل عذاب قوم نوح ۸.۱ - استهزا ۸.۲ - اقدام به قتل حضرت نوح ۸.۳ - بت‌پرستی ۸.۴ - تکذیب حضرت نوح ۸.۵ - جدال باطل ۸.۶ - طغیانگری ۸.۷ - عصیان ۸.۸ - ظلم ۸.۹ - فسق ۸.۱۰ - کفر ۸.۱۱ - گمراهی ۸.۱۲ - مکر ۹ - منشأ عذاب قوم نوح ۱۰ - عنواین مرتبط ۱۱ - پانویس ۱۲ - منبع ۱ - ویژگی‌های عذاب قوم نوح۱.۱ - عبرت‌آموز بودنبيان هلاکت و عذاب قوم نوح از جانب خداوند، به منظور عبرت‌آموزی ديگران: ۱. كَذَّبَتْ قَوْمُ نُوحٍ الْمُرْسَلِينَ ثُمَّ أَغْرَقْنا بَعْدُ الْباقِينَ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ. ۲. وَ أَنَّهُ أَهْلَكَ عاداً الْأُولى وَ قَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَ أَطْغى وَ الْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوى فَغَشَّاها ما غَشَّى. ۱.۲ - شگفت‌انگیز بودنشگفتانگيز بودن عذاب قوم نوح، از ديدگاه خداوند: كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَكَذَّبُوا عَبْدَنا وَ قالُوا مَجْنُونٌ وَ ازْدُجِرَ فَكَيْفَ كانَ عَذابِي وَ نُذُرِ. «كيف» براى استفهام تعجبى است. ۱.۳ - عذاب بعد از مهلتعذاب شدن کافران قوم نوح، عاد و ثمود، پس از مهلت دادن به آنان: وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَ عادٌ وَ ثَمُودُ ... فَأَمْلَيْتُ لِلْكافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ. ۱.۴ - عادلانه بودنعذاب و هلاكت قوم نوح و اقوام ديگر از سوى خداوند، عادلانه و به دور از هر گونه ظلم و ستم: وَ قالَ الَّذِي آمَنَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزابِ مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَ عادٍ وَ ثَمُودَ وَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْماً لِلْعِبادِ. ۱.۵ - سخت بودنعذاب و هلاكت قوم نوح و اقوام هلاك شده، مجازاتى سخت و شگفت آور: كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَ الْأَحْزابُ مِنْ بَعْدِهِمْ وَ هَمَّتْ كُلُّ أُمَّةٍ بِرَسُولِهِمْ لِيَأْخُذُوهُ وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ فَأَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ عِقابِ. «كيف كان عقاب» براى تعجّب از حالت عقاب است. ۲ - ناتوانی قوم نوحقوم نوح، ناتوان از دفع عذاب الهی: وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ قالَ إِنَّما يَأْتِيكُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ. ۳ - عذاب استیصال قوم نوحقوم نوح، از اقوام هلاك شده با عذاب استیصال: وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَ عادٌ وَ ثَمُودُ وَ أَصْحابُ مَدْيَنَ وَ كُذِّبَ مُوسى فَأَمْلَيْتُ لِلْكافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ. ۴ - درخواست عذاب قوم نوحدرخواست قوم نوح از آن حضرت براى تحقق عذاب وعده داده شده به آنان: قالُوا يا نُوحُ قَدْ جادَلْتَنا فَأَكْثَرْتَ جِدالَنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ. ۵ - تردید در عذاب الهیتردید قوم نوح در صداقت نوح علیه‌السلام، در بيم دادن آنان به عذاب دردناك: وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ أَنْ لا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ أَلِيمٍ قالُوا يا نُوحُ قَدْ جادَلْتَنا فَأَكْثَرْتَ جِدالَنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ. ۶ - درخواست عذاب کافراندرخواست نوح علیه‌السلام از خداوند، براى هلاكت ونابودى همه کافران قومش: وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْكافِرِينَ دَيَّاراً. ۷ - درخواست عذاب ظالماندرخواست نوح عليه‌السلام از خداوند، براى هلاكت ستمگران قومش: قالَ نُوحٌ رَبِ ... وَ قَدْ أَضَلُّوا كَثِيراً وَ لا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا ضَلالًا. «ضلالًا» يعنى هلاک. ۸ - عوامل عذاب قوم نوح۸.۱ - استهزاگرفتارى استهزاگران قوم نوح، به عذاب خواركننده و پايدار: وَ يَصْنَعُ الْفُلْكَ وَ كُلَّما مَرَّ عَلَيْهِ مَلَأٌ مِنْ قَوْمِهِ سَخِرُوا مِنْهُ قالَ إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ كَما تَسْخَرُونَ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ وَ يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقِيمٌ. ۸.۲ - اقدام به قتل حضرت نوحاقدام قوم نوح به قتل پيامبر خود، از عوامل عذاب شدن آنان: كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَ الْأَحْزابُ مِنْ بَعْدِهِمْ وَ هَمَّتْ كُلُّ أُمَّةٍ بِرَسُولِهِمْ لِيَأْخُذُوهُ وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ فَأَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ عِقابِ. ۸.۳ - بتپرستىبتپرستی قوم نوح، پس از اتمام‌حجّت بر آنان، عامل هلاكت و عذاب آنان از جانب خداوند: أَ لَمْ يَأْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوحٍ ... جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ ... قالَتْ رُسُلُهُمْ أَ فِي اللَّهِ شَكٌّ فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يَدْعُوكُمْ لِيَغْفِرَ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَ يُؤَخِّرَكُمْ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى قالُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنا تُرِيدُونَ أَنْ تَصُدُّونا عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُنا فَأْتُونا بِسُلْطانٍ مُبِينٍ وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّكُمْ مِنْ أَرْضِنا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنا فَأَوْحى إِلَيْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ الظَّالِمِينَ. ۸.۴ - تكذيب حضرت نوحتکذیب نوح علیه‌السلام از جانب قومش، موجب هلاكت و عذاب آنان از جانب خداوند: ۱. وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ ...... فَأَمْلَيْتُ لِلْكافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ. ۲. وَ قَوْمَ نُوحٍ لَمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْناهُمْ وَ جَعَلْناهُمْ لِلنَّاسِ آيَةً وَ أَعْتَدْنا لِلظَّالِمِينَ عَذاباً أَلِيماً. ۳. كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ .... أُولئِكَ الْأَحْزابُ إِنْ كُلٌّ إِلَّا كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ عِقابِ وَ ما يَنْظُرُ هؤُلاءِ إِلَّا صَيْحَةً واحِدَةً ما لَها مِنْ فَواقٍ. ۴. كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ ... وَ هَمَّتْ كُلُّ أُمَّةٍ بِرَسُولِهِمْ لِيَأْخُذُوهُ وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَ ... وَ كَذلِكَ حَقَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا .... ۵. كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ .... كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ. ۸.۵ - جدال باطلجدال باطل قوم نوح براى نابودی حق، از موجبات عذاب آنان از سوى خداوند: كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَ الْأَحْزابُ مِنْ بَعْدِهِمْ وَ هَمَّتْ كُلُّ أُمَّةٍ بِرَسُولِهِمْ لِيَأْخُذُوهُ وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ فَأَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ عِقابِ وَ كَذلِكَ حَقَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا .... ۸.۶ - طغيانگرىطغیانگری قوم نوح، سبب هلاكت و عذاب آنان، از جانب خداوند: وَ أَنَّهُ أَهْلَكَ ... وَ قَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَ أَطْغى فَغَشَّاها ما غَشَّى. ۸.۷ - عصيانعصيان و نافرمانی قوم نوح در برابر دعوتهاى آن حضرت، موجب هلاكت و عذاب آنان: أَ لَمْ يَأْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوحٍ ... جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَرَدُّوا أَيْدِيَهُمْ فِي أَفْواهِهِمْ وَ قالُوا إِنَّا كَفَرْنا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ وَ إِنَّا لَفِي شَكٍّ مِمَّا تَدْعُونَنا إِلَيْهِ مُرِيبٍ ... فَأَوْحى إِلَيْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ الظَّالِمِينَ. ۸.۸ - ظلمظلم قوم نوح، موجب به هلاكت رسيدن و عذاب آنان از سوى خداوند: ۱. أَ لَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ ... أَتَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَما كانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ. ۲. أَ لَمْ يَأْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوحٍ ... جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَرَدُّوا أَيْدِيَهُمْ فِي أَفْواهِهِمْ ... وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّكُمْ مِنْ أَرْضِنا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنا فَأَوْحى إِلَيْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ الظَّالِمِينَ. ۳. وَ قَوْمَ نُوحٍ لَمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ ... وَ أَعْتَدْنا لِلظَّالِمِينَ عَذاباً أَلِيماً. ۴. وَ أَنَّهُ أَهْلَكَ عاداً الْأُولى وَ قَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَ أَطْغى فَغَشَّاها ما غَشَّى. ۸.۹ - فسقفسق قوم نوح، عامل به هلاكت رسيدن و عذاب آنان از جانب خداوند: وَ قَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقِينَ. «و قوم» «واو» عاطفه، و «قوم» منصوب به فعل محذوف، يعنى «أهلكنا قوم ...». ۸.۱۰ - كفر••• کفر قوم نوح، موجب هلاكت و عذاب شدن آنان از سوى خداوند: ۱. ... وَ نادى نُوحٌ ابْنَهُ ... يا بُنَيَّ ارْكَبْ مَعَنا وَ لا تَكُنْ مَعَ الْكافِرِينَ ... وَ قِيلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ. ۲. أَ لَمْ يَأْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوحٍ ... جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَرَدُّوا أَيْدِيَهُمْ فِي أَفْواهِهِمْ وَ قالُوا إِنَّا كَفَرْنا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ وَ إِنَّا لَفِي شَكٍّ مِمَّا تَدْعُونَنا إِلَيْهِ مُرِيبٍ وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا .... ۳. وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ ... ... فَأَمْلَيْتُ لِلْكافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ. ۴. كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ ... وَ هَمَّتْ كُلُّ أُمَّةٍ بِرَسُولِهِمْ لِيَأْخُذُوهُ وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَ ... وَ كَذلِكَ حَقَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا .... ••• گرفتار شدن قوم نوح به عذاب استدراج، به سبب کفر آنان: وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَ عادٌ وَ ثَمُودُ وَ أَصْحابُ مَدْيَنَ وَ كُذِّبَ مُوسى فَأَمْلَيْتُ لِلْكافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ. ۸.۱۱ - گمراهىگمراهگری و گمراهى اکثریت قوم نوح، از موجبات به كيفر رسيدن آنان با آتش دوزخ: قالَ نُوحٌ رَبِّ إِنَّهُمْ عَصَوْنِي وَ اتَّبَعُوا مَنْ لَمْ يَزِدْهُ مالُهُ وَ وَلَدُهُ إِلَّا خَساراً وَ قَدْ أَضَلُّوا كَثِيراً وَ لا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا ضَلالًا مِمَّا خَطِيئاتِهِمْ أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا ناراً فَلَمْ يَجِدُوا لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْصاراً. ۸.۱۲ - مكرحیله و مکر سران قوم نوح براى گمراهی مردم، موجب گرفتارى به عذاب دوزخ: قالَ نُوحٌ رَبِّ إِنَّهُمْ ... وَ مَكَرُوا مَكْراً كُبَّاراً وَ قَدْ أَضَلُّوا كَثِيراً ... مِمَّا خَطِيئاتِهِمْ ... فَأُدْخِلُوا ناراً ... بنا بر قولى، مقصود از «ادخلوا ناراً» اين است كه به زودى در آخرت در آتش داخل مى‌شوند، پس «ادخلوا» به زبان مضارع از آينده خبر مى‌دهد. ۹ - منشأ عذاب قوم نوحنزول عذاب وعده داده شده از سوى نوح عليه‌السلام بر قومش، منوط به مشیّت خداوند: قالُوا يا نُوحُ قَدْ جادَلْتَنا فَأَكْثَرْتَ جِدالَنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ قالَ إِنَّما يَأْتِيكُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ. ۱۰ - عنواین مرتبطتهدید قوم نوح (قرآن)، غرق قوم نوح (قرآن). ۱۱ - پانویس۱۲ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۳، ص۵۴۶، برگرفته از مقاله «عذاب قوم نوح». |